16 خرداد 1399
تاریخ تملک وارثان
گفته شد که مرگ مورث آغاز و مدخل تحقق ارث و سبب جدایی دارایی از شخصیت او است. اکنون باید افزود که انتقال در صورتی تحقق خارجی می یابد که ترکه به ملکیت وارثان در آید، زیرا در این زمان است که جابه جایی صورت می پذیرد. دو لحظه مرگ و تملک وارثان مقارن با هم و در دید عرف یکی است. منتها، ترکه پس از پرداخت دیون و واجبات مالی در ملكيت وارثان استقرار می یابد و در دوران تصفیه، شرکت...
24 اردیبهشت 1399
راه حل تعارض قوانین ارث
راه حل تعارض
قانون مدنی در دو ماده 6 و 7 راه حل تعارض قوانین در مکان را تعیین کرده است: ایرانیان مقیم خارج در مورد قوانین حاکم بر ارث تابع قانون ایران هستند (ماده 6) و بیگانگانی که در ایران اقامت دارند تابع قانون دولت متبوع خود هستند. منتها، دست یافتن به این دو راه اجمالی همه اشکال را از بین نمی برد و توجه به چند نکته مهم را ضروری می سازد:1.در اعمال ماده 7 ق...
31 فروردین 1399
قانون حاکم بر ارث
طرح اشکال تمیز قانون
گفته شد که ارث ملازم با انتقال قهری میراث از متوفی به وارثان است. این انتقال قهری را قانون اداره می کند. اراده شخص، جز از راه وصیت و آن هم به میزان سهم قابل تصرف، در تقسیم ترکه اثر ندارد: موصی نمی تواند بیگانه ای را بر شمار قانونی وارثان بیفزاید، یا از شمار آنان بکاهد یا وارثی را از ارث محروم سازد (ماده 837 ق.م.). همه چیز به نظم عمومی بستگی دارد و...
27 فروردین 1399
ایرانیان غیرشیعه و قوانین ارث
وضع حقوقی ایرانیان غیر شیعه دارای چهره بین المللی نیست و عامل «حاکمیت ملی» در تمیز قانون حاکم بر قواعد ارث سهمی ندارد. با وجود این، در حقوق ما دادرس گاه با تعارض قوانین روبه رو است. ماده واحده «قانون اجازه رعایت احوال شخصیه ایرانیان غیرشیعه در محاکم» مصوب دهم مرداد ماه 1312، حقوق ارثی ایرانیان غیرشیعه را که مذهب آنان به رسمیت شناخته شده است، تابع قواعد و عا...
12 فروردین 1399
اثبات فوت در حالت توارث
اهمیت اثبات زمان فوت در این حالت
در فرضی که میان درگذشتگان حالت توارث باشد. یعنی هر کدام که بعد از دیگری زنده بماند از او ارث ببرد، اثبات تاریخ فوت اهمیت ویژه ای می یابد: فرض کنیم پدر و فرزندی مرده اند و هر کدام وارثان دیگری هم دارند. در این حالت، اگر فرزند پیش از پدر مرده باشد، پدر از او ارث می برد و آنچه را به میراث برده است برای وارثان خود می نهد. برعکس، هرگا...
06 بهمن 1398
مفهوم ارث
مفهوم واژه ارث:
واژه «ارث» در قانون مدنی به چند معنی به کار رفته که به هم نزدیک است:1.گاه به معنی مال یا حقی است که پس از مرگ شخص به بازماندگان او می رسد:به عنوان مثال، در دو ماده 862 و 863 واژه «ارث» در عبارت قانون متناسب با این معنی است؛ زیرا، در ماده 862 می خوانیم:«اشخاصی که به موجب نسب ارث می برند سه طبقه اند...»یا در ماده 863 آمده است:«وارثین طبقه بعد...
17 مهر 1398
تعارض قوانین ارث در زمان
چنانکه اشاره شد، اصطلاح «حقوق انتقالی» به مناسبت انتقال قدرت از قانون نسخ شده به قانون ناسخ است. این انتقال گاه مسائلی به وجود می آورد که ناشی از تزاحم اجرای دو قانون قدیم و جدید است؛ مسائلی که شباهت فراوان با تعارض قوانین کشورها دارد و به همین مناسبت آن را «تعارض قوانین در زمان» گفته اند.انتقال حکومت از قانونی به قانون دیگر به وسيله نسخ انجام می پذیرد و به ...
15 شهریور 1398
ارث و احاله قانون ملی خارجی به قانون بیگانه دیگر
از آنچه درباره ماده 973 ق.م. گفته شد چنین بر می آید که، اگر احاله قانون ملی خارجی به قانون دیگر باشد، دادگاه الزامی به رعایت آن ندارد. دلیل برداشتن تکلیف از دادگاه این است که گاه در مقام اجرای احاله های درجه دوم دچار دور باطل و تسلسل می شود و ناچار است برای خروج از آن راهی بیندیشد، یا قانون مورد احاله را مخالف اخلاق یا نظم داخلی می بیند. ...