11 اسفند 1398
معاذير قانونی و علل موجهه ی جرم قتل
یکی از شرایط تحقق جرم آن است که قانونگذار، عنصر قانونی جرم را زایل نکرده باشد زیرا در این صورت، وصف مجرمانه از بین رفته و جرم تبدیل به عمل مباحی می شود. این شرط به شکل های مختلفی بیان شده است؛ عدهای آن را به عنوان رکن چهارم جرایم میشناسند یعنی هر جرمی علاوه بر عنصر قانونی و مادی و معنوی باید عنصر «عدم اباحه» نیز داشته باشد و به عبارت دیگر قانونگذار آن...
12 بهمن 1398
شرایط تحقق سبب در قتل
اوّل- صفت مرتکب؛ مرتکب، فقط شوهر زن زناکار است بنابراین پدر یا فرزند یا برادرزن چنین حقی ندارند. همچنین زنی اگر شوهر خود را در حال زنا با زن اجنبی ببیند حق کشتن او را ندارد هرچند این موضوع، مورد انتقاد گروهی از حقوق دانان قرار گرفته است و گفته شده قانونگذار، تحت تأثير نظام مردسالاری قرار گرفته است. فلسفهى وضع این ماده که دفاع از شرف و آبرو و عذر برانگیختگی می باشد ...
06 بهمن 1398
قتل در فراش
«عذر برانگیختگی» به عنوان قاعده ای عمومی در تمامی جرایم، عامل معاف کننده یا تخفیف دهنده ی مجازات است که مرتکب، تحت تأثیر برانگیختگی، مرتکب جرمی میشود. مرتکب در این حالت، وضعیت عادی ندارد و فاقد اراده ای کامل نسبت به اعمال و رفتار خود می باشد بنابراین مسئولیت وی یک مسئولیت نقصان یافته است.یکی از مصادیق «عذر برانگیختگی» آن است که مردی، همسر خود را در حال زنا با مرد اجنبی ...
06 دی 1398
مصادیق مهدورالدم بودن مقتول در قتل
قانون مجازات اسلامی 1370 عنوان «مهدورالدم» را به صورت کلی بیان کرده بود و این عنوان شامل تمامی مصادیقی می شد که در قانون و کتابهای فقهی بیان گردیده است. این امر اشکال های فراوانی را در پی داشت و از همین روی، مواد مذکور را مواد جرم زا مینامیدند. قانون جدید سلب مسئولیت در قتل مهدورالدم به عنوان قاعده را حذف کرد اما برخی مصادیق مهدورالدم بیان شده است که ...
06 دی 1398
تعريف قتل
قانونگذار تعریفی از جرم قتل عمد ارائه نداده است همچنان که برای سایر جرایم تعریف قانونی وجود ندارد. تعریف در علم منطق به تعریف «حدّ و رسمی» یا تعریف جامع و تعریف «شرح الاسمی» تقسیم شده است. تعریف جامع به تعریفی گفته میشود که به صورت کامل، موضوع خود را معرفی کند به گونه ای که تمامی افراد آن موضوع را فراگرفته و هیچ فرد بیگانه ای داخل موضوع تعریف نشود. منطقیها چنین تعریفی را محال...
05 آبان 1398
اقسام قتل
تقسیم بندی های مختلفی برای قتل وجود دارد که براساس ملاکهای متعددی، صورت می گیرد اما مهم ترین تقسیم بندی که بر مبنای عنصر معنوی، انجام شده است تقسیم آن به «قتل عمد و غیرعمد» می باشد و سایر تقسیمات معمولا در یکی از این دو زیرمجموعه، جای می گیرد. مثلاً در حقوق انگلیس، قتل را به قتل عمد (Murder) و غیرعمد (Manslaughter) و بچه کشی Infanticide)) تقسیم کرده اند و قتل غیرعمدی به ارادی...
24 مهر 1398
مبنای معافیت در جرم قتل
مهم ترین مبنای معافیت قاتلی که مرتکب قتل انسان مهدورالدمی می شود، روایات شرعی است از جمله روایاتی که قصاص کننده را ملزم به پرداخت دیه نمیدانند یا مسئولیتی برعهدهی دفاع کننده قرار نداده اند یا زنی را که در مقام دفاع، سارق را به قتل می رساند، فاقد مسئولیت می دانند. البته در قوانین مدون، برخی از این موارد با عنوان خاصی مانند «فاع مشروع» توصیف شده اند. کتابهای فقهی ...
17 مهر 1398
قتل مهدورالدم
قتل عمد در صورتی موجب قصاص است که مقتول، مهدورالدم نباشد. اصطلاح «مهدورالدم» در مقابل «محقون الدم» به کار می رود و منظور، شخصی است که شرعأ مستحق کشته شدن بوده و خون وی مباح باشد. مباح بودن خون اشخاص گاهی به صورت نسبی است یعنی برای اشخاص خاصی مباح میباشد مانند قاتل که خون وی برای اولیای دم مقتول و صاحبان حق قصاص، مباح است و گاهی به صورت مطلق است مانند دشنام دهنده به پیامبر...